Landgoedwandeling in Haarle
Sprengenberg en Palthetoren
Wist je dat: Bijna 10% van de provincie Overijssel bestaat uit landgoederen. Zo ook in Salland. Het zijn heerlijke plekken om te wandelen. Wij maken er een mooie landgoedwandeling van ruim 10 km rondom Haarle. Genieten op landgoed de Sprengenberg, slenteren over de hei en heerlijk dwalen door de bossen.
Vanaf camping 't Linderhof in Marienheem is het slechts 5 km fietsen naar Haarle. Het dorp ligt aan de voet van de Sallandse Heuvelrug. In het dorp starten wij de landgoedwandeling over de Sprengenberg. De route is ruim 10 km lang en komt uit de wandelgids De mooiste landgoedwandelingen in Salland (€).
Wij wandelen op de Sallandse Heuvelrug
Over het Roeterinkspad wandelen we het dorp uit. Het Roeterinkspad is speciaal aangelegd om de (wandel)verbinding tussen Haarle en de Sallandse Heuvelrug te verbeteren. De naam van het pad verwijst naar Erve Roeterink, de woonboerderij aan onze rechterhand. Het is een van de oudst bewoonde plekken van Haarle.
Landgoed de Sprengenberg
Bij Erve de Pas komen op Landgoed De Sprengenberg. Het landgoed maakt deel uit van Nationaal Park de Sallandse Heuvelrug. De huizen en gebouwen bij het landgoed hebben groene luiken met een ronde rood-gele zandloper. Dit zijn de kleuren van Huis Sprengenberg.
Over de Oude Deventerweg worden we het bos in gestuurd. Er liggen veel omgevallen bomen. Op één van de bomen zit een bordje geschroefd. Daarop staat dat na 3 warme zomers de droogte steeds meer zichtbaar wordt in het bos. De omgezaagde beuken hebben de droogte niet overleefd en zijn voor de veiligheid gekapt. Dit lot hangt nog meer beuken boven het hoofd. De bomen blijven er gewoon liggen. Schimmels en insecten zijn de komende 50 jaar bezig om de bomen op natuurlijke wijze op te ruimen.
De Palthetoren
Er volgt een lang en recht stuk over de Van Heekweg. Het is er druk met fietsers die allemaal ongeveer op hetzelfde punt stil blijven staan. Wij zijn benieuwd wat er te zien is.
Het is al snel duidelijk. Links van ons doemt een opvallende witte toren op tussen de bomen. Het is Huis de Sprengenberg, gebouwd tussen 1898-1910 in opdracht van de Almelose textielfabrikant A.A.W. van Wulfften Palthe (1851-1929). Sallanders noemen het huis de Palthetoren.
De directe afstammelingen van dhr. A.A.W. van Wulfften Palthe gebruiken het huis en de tuin nu als familie- en vakantiehuis. De bossen en heidevelden rondom van het landgoed Sprengenberg zijn opengesteld voor publiek. Fijn, want nu mogen we er lekker rondstruinen.
Het huis is een echte blikvanger boven op de heuvel. De route vervolgt met grote lus rondom het huis, zonder dat we er dicht in de buurt komen.
We kruisen de voormalige oprijlaan. Het is een imposante laan maar het gaat niet goed met de beuken langs deze oprijlaan. Doordat de beuken teveel zonlicht krijgen kan het water onder de schors gaan koken. Dit heet zonnebrand en de beuken in de rij sterven één voor één af (een domino-effect). Daarom is de beukenlaan afgesloten voor het publiek. Jammer, zo op het eerste oog is het een prachtige laan.
Het is prima wandelen over het landgoed. We lopen lekker in het bos over glooiende slingerpaden. Opvallend is de enorme muur van rododendrons langs het pad. De rododendrons zijn een erfenis van een rododendron kwekerij op het landgoed van 1965 tot 1992.
Hoe gaaf moet het zijn als ze in mei en juni allemaal in bloei staan? Tussen de struiken staat een (wandel)bankje en vandaar heb je een grandioos uitzicht over de heide die langzaamaan paars kleurt.
Over de Sprengenbergerweg komen we aan de voorkant van de Palthetoren. De toren zelf kunnen we niet aanschouwen want de gebouwen liggen verscholen tussen de bomen. Met de privacy van de huidige bewoners zit het wel goed.
Achter de rododendrons . . .
Dan wandelen we langs een schattig klein huisje, omringd door rododendrons. Het is het oude badhuisje. Ooit was er een waterpartij waar gezwommen werd. In het badhuisje kon je jezelf omkleden en sprong je zo het water in. Door de droogte verdwenen de sprengen (ondergrondse waterbronnen) en kwam het natuurbad droog te staan. Nu groeien er rododendrons in de voormalige zwemplas.
Best bijzonder een eigen badhuisje. Ik vind het net een kabouterhuisje maar de bewoners van Haarle noemen het een Heksenhuisje.
Rondom het badhuisje staan veel rododendrons. Het pad is ermee overgroeid en ik moet even zoeken naar het juiste pad. Het zijn enorme struiken, mooi groen van het jonge blad.
John is er inmiddels vandoor gegaan. Hij heeft vandaag geen zin in mijn (lage) wandeltempo. Met de wandelgids in de hand zet hij er stevig de pas in en ik geef hem groot gelijk. Ik volg op ruime afstand en met het gpx-bestand op mijn telefoon volg ik de route. Ik zie John nog net aan het eind van een lange bomenlaan, voordat hij de bocht om gaat.
Wandelen over de heide
Er volgt een groot stuk over de heidevelden. In de verte zie ik de schaapskudde aan het werk. Zij houden de heide open, zodat jonge naaldbomen geen kans krijgen om te groeien. De heide begint net een klein beetje kleur te krijgen, maar nog niet genoeg voor een mooie paarse heidefoto.
Langzaam kommen wie an 't hoogtepunt . . .
Langzaam slingert het pad omhoog, een beetje vals plat zoals wij het noemen. Juist daardoor is het een venijnig pad. Maar ook mooi met heerlijke vergezichten over de uitgestrekte hei. Het is er niet druk, ik kom slechts één wandelaar/fotograaf tegen.
Daarna volgt de afdaling. Het pad is behoorllijk ongelijk met losliggende stenen en diepe kuilen en scheuren. Ik moet goed uitkijken waar ik mijn voeten neer zet. Eenmaal terug in het bos zijn de paden beter begaanbaar.
Naaldbomen maken plaats voor loofbomen. Ik passeer de Paltheweg en kom bij de schaapskooi. Er loopt een handjevol schapen in het land, het grootste deel van de kudde ben ik onderweg al tegengekomen.
Ik nader Haarle en krijg een appje van John dat hij klaar is met de route. Ik heb nog een kleine 2 km voor de boeg. Het laatste stuk van de wandeling voert over de Haarler Enk. Ik wandel er op mijn dooie akkertje tussen de goudgele graanvelden.
Wist je dat:
Aan deze kant van de Sallandse Heuvelrug noemen ze deze eeuwenoude akkers ‘enken’. Aan de andere kant van de heuvelrug en ook in Twente heten de akkers ‘essen’.
Over een struinpad wandel ik door het hoge gras terug naar Haarle. Ik spot er een groen insect in het gras. Geen idee wat het is. Zou het een grote groene sabelsprinkhaan zijn? Ik vind het wel een gaaf beest, hij valt in ieder geval niet op in het gras.
Op het kerkplein wacht John op me en samen eten we een portie kibbeling waarna we terug fietsen naar de camping.
We vinden het beiden een leuke wandeling. Niet te lang en wel afwisselend. Wandelen over de statige eiken- en beukenlanen van landgoed Sprengenberg, gevold door slingerpaadjes over de heide. Maar ook kronkelende bospaden en heel veel rododendrons. Mooi in alle jaargetijden. Gewoon een fijne wandeling voor een middagje zorgeloos wandelplezier.
ALLES OP EEN RIJTJE
Meer wandelplezier
Prachtige boswandeling over de Holterberg
Wandelen op de Twentse Wallen
Wandelen door het Lutterzand
Daar stroomt de Dinkel zo heerlijk door 't land
Rondwandeling Luttenberg - Mariënheem
Wandelen in het Hart van Salland
« Vorig bericht
Rondwandeling Luttenberg - Mariënheem
-Wandelen in het Hart van Salland-
Volgend bericht »
Wandelen met Artrose
-Waarom ik meedoe met de Reuma Walk-
Leuk als je reageert
(€) - Dit blog bevat affiliatelinks. Als jij iets koopt via een affiliatelink, krijgen wij een kleine commissie. Dit kost jou niks extra's.